Η Ηλεία βιώνει μια από τις πιο δύσκολες υγειονομικές κρίσεις των τελευταίων ετών στον πρωτογενή τομέα. Ο καταρροϊκός πυρετός, βρίσκεται πλέον σε πλήρη έξαρση και κάθε μέρα μια ακόμη περιοχή πλήττεται. Οι εικόνες από τα βοσκοτόπια της Πηνείας που βιώνει και το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι δραματικές. Νεκρά ζώα, ανυπόφορη δυσοσμία, και κτηνοτρόφοι σε απόγνωση που βλέπουν τον μόχθο μιας ζωής να χάνεται μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Ο αντιδήμαρχος Πηνείας και κτηνοτρόφος, Κώστας Αναγνωστόπουλος, περιγράφει με λόγια σπαρακτικά την κατάσταση:
«Ο καταρροϊκός πυρετός βρίσκεται σε πλήρη έξαρση και έχει λάβει γενικευμένες διαστάσεις σχεδόν σε όλο το νομό. Καθημερινά υπάρχουν δεκάδες θάνατοι. Η κατάσταση είναι τραγική σε όλη την Πηνεία ενώ έχει προχωρήσει και στα χωριά του Πύργου. Εγώ καθημερινά βρίσκω τρία ή τέσσερα ζώα νεκρά. Έχω περάσει τα 30 ζώα μέχρι τώρα. Το Σάββατο φόρτωσα έξι, σήμερα άλλα εφτά και δεν ξέρω πόσα ακόμα θα χάσω…».
«Ο ιός ήρθε από τα κουνούπια – και η Πολιτεία δεν έκανε τίποτα»
Ο κ. Αναγνωστόπουλος εξηγεί πως ο ιός δεν μεταδίδεται από ζώο σε ζώο, ούτε σε άνθρωπο, αλλά αποκλειστικά μέσω κουνουπιών. «Από τη στιγμή που είχαμε τα πρώτα κρούσματα στον Πρόδρομο πριν από ενάμιση μήνα, έπρεπε η Περιφέρεια να έχει προχωρήσει σε απολυμάνσεις και απεντομώσεις. Έπρεπε να έχει κάνει αεροψεκασμούς. Αυτό όμως μέχρι τώρα δεν έχει γίνει», τονίζει με αγανάκτηση.
«Εμείς έχουμε εγγράφως ενημερώσει από τις 9 Σεπτεμβρίου την Περιφέρεια για την κατάσταση. Η ενημέρωση έχει γίνει επίσης και στον υπουργό Γεωργίας και στον πρόεδρο του ΕΛΓΑ. Όμως, μέχρι τώρα δεν υπάρχει καμία ανταπόκριση», καταγγέλλει.
Το εμβόλιο που δεν υπάρχει – και οι ζωές που χάνονται
Ένα από τα κρισιμότερα ζητήματα είναι η παντελής έλλειψη εμβολίων στην αγορά. Ο κ. Αναγνωστόπουλος αποκαλύπτει ότι ούτε οι κτηνίατροι δεν είχαν ενημερώσει εγκαίρως τους κτηνοτρόφους:
«Μας είπαν αργότερα πως το εμβόλιο δεν υπήρχε. Και πράγματι, από τη δική μας έρευνα μάθαμε ότι η κυπριακή εταιρεία που το κατασκευάζει δεν είχε διαθέσιμα εμβόλια. Εμείς ενημερώσαμε τις υπηρεσίες και προχωρήσαμε σε θεραπευτικές αγωγές, αλλά δεν έφεραν αποτέλεσμα. Από τα 150 ζώα που είχα, μου έχουν μείνει 100 και κάθε μέρα χάνω κι άλλα».
Ακόμη πιο εξοργιστικό, σύμφωνα με τους κτηνοτρόφους, είναι ότι ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει τις απώλειες, καθώς θεωρεί πως «υπάρχει εμβόλιο για τη νόσο».
«Το παράδοξο είναι ότι πληρώνουμε κανονικά τον ΕΛΓΑ και όταν πάθουμε ζημιά, μας λένε πως δεν δικαιούμαστε αποζημίωση», λέει οργισμένος ο αντιδήμαρχος Πηνείας.
«Περιμένουμε απάντηση από το Υπουργείο»
Από την πλευρά της Περιφέρειας, ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, Ανδρέας Φίλιας, παραδέχεται πως η κατάσταση είναι δύσκολη, αλλά ξεκαθαρίζει ότι «αεροψεκασμοί δεν προβλέπονται» για την αντιμετώπιση του καταρροϊκού πυρετού:
«Αεροψεκασμοί δεν προβλέπονται. Γίνονται όμως ψεκασμοί επίγειοι από την προηγούμενη εβδομάδα. Ήρθαμε σε επαφή με την εταιρεία που είναι ανάδοχος του έργου και ξεκίνησαν στις μονάδες που υπάρχει πρόβλημα».
Ο κ. Φίλιας επιβεβαιώνει και εκείνος το πρόβλημα έλλειψης εμβολίων, σημειώνοντας μάλιστα με νόημα:
«Ακόμα και από το Υπουργείο με πήραν να με ρωτήσουν γιατί υπάρχει έλλειψη. Τους απάντησα ότι δεν είναι δυνατό να το γνωρίζω εγώ και ζήτησα επίσημη ενημέρωση για το πότε θα λυθεί το ζήτημα. Περιμένουμε απάντηση».
Ωστόσο, το ζήτημα δεν περιορίζεται μόνο στην Πηνεία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Περιφέρειας, ο ιός έχει επεκταθεί και σε άλλες περιοχές της Ηλείας, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρούνται κρούσματα ακόμη και σε εμβολιασμένα κοπάδια.
«Τα ψόφια ζώα δεν προλαβαίνουν να τα μαζέψουν – υγειονομική βόμβα η ύπαιθρος»
Η τραγική εικόνα συμπληρώνεται από ένα ακόμη ζήτημα που δεν είναι άλλο από την αδυναμία συλλογής των νεκρών ζώων.
«Η εταιρεία που τα συγκεντρώνει δεν προλαβαίνει. Τα τηλέφωνα στην Αθήνα δεν απαντούν τα Σαββατοκύριακα. Έχω επτά νεκρά ζώα και έχω φτιάξει πλέγμα να μην τα πλησιάζουν τα σκυλιά, γιατί αν τα δαγκώσουν δεν τα παίρνουν. Η δυσοσμία είναι ανυπόφορη. Εγώ έχω χάσει την αίσθηση της οσμής. Η κατάσταση είναι ανυπόφορη παντού Μιλάμε για υγειονομική βόμβα», περιγράφει ο κ. Αναγνωστόπουλος.
Η εικόνα που περιγράφει είναι πραγματικά σοκαριστική: Νεκρά ζώα στα χωράφια, έντομα, απελπισμένοι κτηνοτρόφοι χωρίς βοήθεια. Η εταιρεία που έχει αναλάβει τη συλλογή των νεκρών ζώων φέρεται να έχει ξεπεράσει τα όριά της, καθώς ο όγκος των θανάτων είναι πρωτοφανής.
Η φωνή της Πηνείας – «Η κατάσταση έχει ξεφύγει, χρειαζόμαστε άμεση στήριξη»
Ο Δημήτρης Χρέπας, γραμματέας του Αγροτικού Συλλόγου Πηνείας και της ΟΑΣΗ, επιβεβαιώνει το εύρος του προβλήματος:
«Εγώ στο Βελανίδι άργησα να επηρεαστώ, αλλά τώρα εμφανίζονται τα κρούσματα. Στην Πηνεία η κατάσταση είναι γενικευμένη. Υπάρχουν κτηνοτρόφοι που έχασαν ολόκληρα κοπάδια. Η κατάσταση έχει ξεφύγει και δυστυχώς δεν υπάρχουν ουσιαστικά μέτρα από την πολιτεία».
Ο κ. Χρέπας τονίζει πως οι κτηνοτρόφοι δεν ευθύνονται για την τραγωδία που βιώνουν:
«Δεν μπορούμε να δεχτούμε τη δικαιολογία ότι δεν αποζημιωνόμαστε επειδή υπάρχει εμβόλιο. Το εμβόλιο δεν ήταν διαθέσιμο! Και άλλες ασθένειες έχουν εμβόλιο και πάλι ο κτηνοτρόφος αποζημιώνεται, όπως στη λοιμώδη αγαλαξία. Εδώ, όμως, μας αφήνουν αβοήθητους».
Κρούσματα ακόμη και σε εμβολιασμένα κοπάδια – Λάθος ορότυπος και νέα ανησυχία
Ένα ακόμη ανησυχητικό στοιχείο αφορά το γεγονός ότι ορισμένα εμβολιασμένα κοπάδια αρρώστησαν, καθώς όπως φαίνεται τα εμβόλια που είχαν χορηγηθεί μέχρι τον Αύγουστο δεν κάλυπταν τον τρέχοντα ορότυπο του ιού.
«Τα εμβόλια είχαν διαφορετικό ορότυπο. Οι άνθρωποι πλήρωσαν 4 ευρώ ανά ζώο και παρ’ όλα αυτά τα πρόβατά τους αρρώστησαν. Ζητάμε να γίνουν εξετάσεις για να διαπιστωθεί ποιος είναι ο ορότυπος και να έχουμε σωστά εμβόλια για τη νέα σεζόν», εξηγεί ο κ. Χρέπας.
Αγανάκτηση, θυμός και φόβος για το αύριο
Η εικόνα που διαμορφώνεται στην Πηνεία και γενικότερα στην Ηλεία είναι αυτή μιας παραμελημένης περιοχής που δοκιμάζεται για ακόμη μια φορά. Οι κτηνοτρόφοι ζητούν άμεση αποζημίωση, παρεμβάσεις απολύμανσης και εξορθολογισμό του συστήματος εμβολιασμού.
«Αν δεν υπάρξει λύση, οι κινητοποιήσεις είναι μονόδρομος», προειδοποιεί ο Κώστας Αναγνωστόπουλος. «Δεν μπορούμε άλλο να βλέπουμε τα κοπάδια μας να πεθαίνουν και το κράτος να σφυρίζει αδιάφορα».
Οι κτηνοτρόφοι έχουν ήδη ενημερώσει τους βουλευτές της Ηλείας και ζητούν άμεση συνάντηση με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, ενώ ελπίζουν πως στην επικείμενη σύσκεψη του υπουργείου, που αφορά την ευλογιά των αιγοπροβάτων, θα τεθεί και το ζήτημα του καταρροϊκού πυρετού.
Ένα πρόβλημα που ξεπερνά τα σύνορα της Ηλείας
Ο καταρροϊκός πυρετός δεν είναι κάτι νέο για τη χώρα. Όμως, η έλλειψη συντονισμού ανάμεσα στις αρμόδιες υπηρεσίες, η ανεπαρκής ενημέρωση των παραγωγών και η καθυστέρηση στα μέτρα πρόληψης έχουν οδηγήσει φέτος σε μια πρωτοφανή κρίση.
Η Πηνεία, με το ισχυρό κτηνοτροφικό αποτύπωμα, βρίσκεται στο επίκεντρο, όμως τα πρώτα κρούσματα έχουν ήδη εμφανιστεί και σε άλλες περιοχές του νομού, από τα ορεινά, τον Πύργο, μέχρι τον κάμπο.
«Δεν ζητάμε ελεημοσύνη – ζητάμε δικαιοσύνη και στήριξη για να σταθούμε όρθιοι»
Το μήνυμα των κτηνοτρόφων της Ηλείας είναι ξεκάθαρο:
«Δεν ζητάμε χάρη. Ζητάμε το αυτονόητο. Να αναγνωριστεί η ζημιά και να υπάρξει αποζημίωση. Να προστατευτούμε με μέτρα πρόληψης, όχι να τρέχουμε πίσω από τον ιό κάθε χρόνο», λένε χαρακτηριστικά.
Η υπόθεση του καταρροϊκού πυρετού δεν αφορά μόνο τους κτηνοτρόφους, αφορά το μέλλον της τοπικής παραγωγής, της διατροφικής ασφάλειας και της αγροτικής οικονομίας της Ηλείας.
Αν δεν υπάρξει άμεση κινητοποίηση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, της Περιφέρειας και του ΕΛΓΑ, τότε η φετινή κρίση μπορεί να εξελιχθεί σε ολική καταστροφή για την κτηνοτροφία της Ηλείας.
Ο καταρροϊκός πυρετός αποκάλυψε για άλλη μια φορά τις χρόνιες παθογένειες του συστήματος αγροτικής προστασίας στη χώρα, με καθυστερήσεις, έλλειψη συντονισμού και απουσία προληπτικών μέτρων.
Η Ηλεία πληρώνει ήδη βαρύ τίμημα, όχι μόνο σε ζώα, αλλά σε ανθρώπους που βλέπουν την εργασία τους, την περιουσία τους και το μέλλον τους να χάνεται μέρα με τη μέρα.
Το ζητούμενο πλέον δεν είναι μόνο η αντιμετώπιση της κρίσης, αλλά η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των παραγωγών σε ένα κράτος που πρέπει, επιτέλους, να σταθεί δίπλα τους.
