Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατακλύζονται από αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με τα σπορέλαια, το ελαιόλαδο και άλλα δημοφιλή μαγειρικά έλαια. Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι τα σπορέλαια είναι επιβλαβή, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι είναι ουδέτερα ή ακόμη και ευεργετικά. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να καθορίσουμε ποιο μαγειρικό λάδι είναι στην πραγματικότητα το καλύτερο; Για να κάνουμε μια τεκμηριωμένη επιλογή, πρέπει να αξιολογήσουμε τα έλαια με βάση τα οφέλη για την υγεία, τη γεύση, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και το κόστος τους.
Οφέλη για την υγεία
Σε μια μελέτη, πιο συγκεκριμένα, οι επιστήμονες ζέσταναν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και εννέα άλλα δημοφιλή μαγειρικά έλαια σε τηγάνι και φριτέζα για να δουν πώς αποδίδουν σε υψηλές θερμοκρασίες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο παρήγαγε τα χαμηλότερα επίπεδα δυνητικά επιβλαβών παραπροϊόντων, επειδή τα μονοακόρεστα λιπαρά και τα αντιοξειδωτικά που περιείχε «επέτρεπαν στο λάδι να παραμένει σταθερό όταν θερμαίνεται». Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το σημείο καύσης ενός ελαίου δεν σας λέει τον βαθμό στον οποίο ένα λάδι θα υποβαθμιστεί ή θα παράγει επιβλαβή υποπροϊόντα όταν θερμαίνεται, αλλά δείχνει την ευελιξία στον τρόπο διαχείρισής του ουσιαστικά από εμάς.
Για να καταλήξουμε στο πιο είναι το πιο υγιεινό λάδι λοιπόν παίζουν ρόλο άλλοι παράγοντες. Πιο συγκεκριμένα, ο αντίκτυπος των μαγειρικών ελαίων στην υγεία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σύνθεση των λιπαρών τους:
Ελαιόλαδο: Πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά και αντιοξειδωτικά, το ελαιόλαδο -ιδιαίτερα το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο (EVOO)- έχει συνδεθεί με την υγεία της καρδιάς, τη μείωση των φλεγμονών και τη μακροζωία. Περιέχει επίσης πολυφαινόλες που έχουν προστατευτική δράση κατά των ασθενειών. Άλλες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι δίαιτες πλούσιες σε εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο μπορούν να μειώσουν την αρτηριακή σας πίεση, να μειώσουν τη φλεγμονή και να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 ή θανάτου από άνοια.
Έλαια σπόρων (κανόλα, σόγια, ηλίανθος, καλαμπόκι κ.λπ.): Αυτά τα έλαια περιέχουν υψηλά επίπεδα πολυακόρεστων λιπαρών, συμπεριλαμβανομένων των ωμέγα-6 λιπαρών οξέων. Ενώ τα ωμέγα-6 είναι απαραίτητα, η υπερβολική κατανάλωση χωρίς ισορροπία των ωμέγα-3 μπορεί να συμβάλει στη φλεγμονή.
Λάδι καρύδας: Με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, το λάδι καρύδας παραμένει αμφιλεγόμενο. Ενώ ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να αυξήσει την HDL (καλή χοληστερόλη), μπορεί επίσης να αυξήσει την LDL (κακή χοληστερόλη), οδηγώντας σε ανησυχίες σχετικά με τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Λάδι αβοκάντο: Παρόμοια με το ελαιόλαδο, το λάδι αβοκάντο είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά και βιταμίνη Ε. Έχει υψηλό σημείο καύσης, καθιστώντας το μια καλή επιλογή για μαγείρεμα σε υψηλή θερμοκρασία.
Βούτυρο & Ghee: Αυτά τα ζωικής προέλευσης λίπη περιέχουν κορεσμένα λίπη και ορισμένες ευεργετικές ενώσεις όπως το βουτυρικό οξύ. Ωστόσο, η υψηλή περιεκτικότητά τους σε κορεσμένα λιπαρά τα καθιστά λιγότερο φιλική προς την καρδιά επιλογή για τακτική χρήση.
Τι γίνεται με τη γεύση;
Το ελαιόλαδο έχει μια στιβαρή, μερικές φορές πιπεράτη γεύση που λειτουργεί καλά σε σαλάτες, ντιπ και μεσογειακά πιάτα.
Τα σπορέλαια είναι συνήθως ουδέτερα, γεγονός που τα καθιστά ιδανικά για διάφορες συνταγές χωρίς να αλλοιώνουν τη γεύση.
Το λάδι καρύδας έχει ένα ξεχωριστό άρωμα και γεύση καρύδας, το οποίο μπορεί να μην ταιριάζει σε όλα τα πιάτα.
Το λάδι αβοκάντο είναι ήπιο και ελαφρώς βουτυρένιο, συμπληρώνοντας μια σειρά από φαγητά.
Το βούτυρο & το Ghee παρέχουν μια πλούσια, κρεμώδη γεύση που ενισχύει τα ψητά και τα σοταρισμένα πιάτα.
Περιβαλλοντικός αντίκτυπος
Ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος των μαγειρικών ελαίων ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με τον τρόπο παραγωγής τους. Σημαντικό είναι να θυμόμαστε ότι η επιλογή ελαίων βιώσιμης προέλευσης και η συνειδητή κατανάλωση μπορούν να συμβάλουν στην ελαχιστοποίηση της περιβαλλοντικής βλάβης.
Το ελαιόλαδο για παράδειγμα, απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού και γης και η διαδικασία παραγωγής μπορεί να οδηγήσει σε αποψίλωση των δασών και υποβάθμιση του εδάφους σε ορισμένες περιοχές. Ωστόσο, το ελαιόλαδο αειφόρου προέλευσης μπορεί να μετριάσει αυτές τις επιπτώσεις. Τα σπορέλαια, όπως η σόγια και η κανόλα, παράγονται συχνά σε βιομηχανική κλίμακα, γεγονός που οδηγεί σε μονοκαλλιέργειες, αποψίλωση των δασών και υψηλή χρήση φυτοφαρμάκων, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά τη βιοποικιλότητα και την υγεία του εδάφους. Η παραγωγή λαδιού καρύδας και αβοκάντο εγείρει επίσης ανησυχίες σχετικά με την αποψίλωση των δασών και την καταστροφή των οικοτόπων, ιδίως σε τροπικές περιοχές όπου η ζήτηση αυξάνεται. Το βούτυρο και το ghee, που προέρχονται από ζώα, έχουν ένα από τα υψηλότερα περιβαλλοντικά αποτυπώματα λόγω των εκπομπών μεθανίου από τα ζώα και των πόρων που απαιτούνται για τη διατήρηση της γαλακτοπαραγωγής.
Ποιο λάδι είναι το καλύτερο;
Το καλύτερο μαγειρικό λάδι εξαρτάται από τις προτεραιότητές σας. Αν η υγεία είναι το κύριο μέλημά σας, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και το λάδι αβοκάντο είναι κορυφαίες επιλογές λόγω των ευεργετικών λιπαρών και αντιοξειδωτικών τους. Αν ο προϋπολογισμός είναι πρωταρχικός παράγοντας, τα σπορέλαια είναι πιο οικονομικά, αλλά θα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο. Για τους καταναλωτές που έχουν συνείδηση της βιωσιμότητας, είναι προτιμότερο να επιλέγουν ελαιόλαδο ή λάδι αβοκάντο από υπεύθυνη πηγή.
Τελικά, η ποικιλία μπορεί να είναι η καλύτερη προσέγγιση - χρησιμοποιώντας ελαιόλαδο για σάλτσες και μαγείρεμα σε χαμηλή θερμοκρασία, λάδι αβοκάντο για μαγείρεμα σε υψηλή θερμοκρασία και απολαμβάνοντας περιστασιακά βούτυρο ή ghee για τη γεύση τους.
Πηγή: protothema.gr
