Η ανακοίνωση της κυβέρνησης Τραμπ για νέους δασμούς 20% στις εισαγωγές ευρωπαϊκών προϊόντων στις ΗΠΑ έχει προκαλέσει αναταραχή και έντονο προβληματισμό στους εξαγωγείς της Ηλείας. Επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην αμερικανική αγορά κάνουν λόγο για τεράστιες απώλειες και δυσαναπλήρωτο κενό, το οποίο μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε κατάρρευση παραγωγικών μονάδων.
Ηλεία: Μια εξαγωγική δύναμη που δοκιμάζεται
Στην Ηλεία, προϊόντα όπως η ελληνική πιπεριά τύπου Πελοποννήσου, οι ελιές, το ελαιόλαδο, το κρασί ,τα τουρσιά, τα ζυμαρικά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, εξάγονται εδώ και δεκαετίες σχεδόν αποκλειστικά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μόνο η παραγωγή πιπεριάς φτάνει τους 10.000-12.000 τόνους ετησίως, εκ των οποίων το 95% προορίζεται για τις ΗΠΑ.
Ήδη κάποιοι από τους τοπικούς επιχειρηματίες έχουν λάβει μηνύματα για “πάγωμα” των συμβολαίων τους με πελάτες τους στις ΗΠΑ μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Από την άλλη όσοι τολμούν να προβούν σε προβλέψεις κάνουν λόγο για τραγικά αποτελέσματα, με ευρύτερες προεκτάσεις.
Ο Αντώνης Παρασκευόπουλος, από την “ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ ΗΛΙΣ ΑΕ” Α’ Αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηλείας και πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Δυτικής Ελλάδας, επισημαίνει τη σοβαρότητα της κατάστασης:
«Υπάρχουν πολλές βιομηχανίες και εργοστάσια τα οποία δραστηριοποιούνται σε μεγάλο βαθμό στην Αμερικανική αγορά. Στην Ηλεία για πάνω από 70 χρόνια καλλιεργείται η ελληνική πιπεριά τύπου Πελλοπονήσου σταυρός. Μιλάμε για μεγέθη περίπου 10-12.000 τόνους ποσοστό κατά 95% εξαγώγιμο μόνο στην Αμερική και ελάχιστα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αν λοιπόν εφαρμοστεί αυτό το μέτρο, το κενό θα είναι δυσαναπλήρωτο αφού δεν θα μπορεί να αντικατασταθεί με καμία άλλη χώρα. Επίσης είναι οι περίπου 2.000 τόνοι των ανάμεικτων λαχανικών, τα οποία είναι και αυτά εξαγώγιμα στην Αμερική και έχουμε και τις ελιές διαφόρων ποικιλιών, για τις οποίες υπάρχουν εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο νομό με εξαγωγικό χαρακτήρα».
Φόβοι για μειώσεις προσωπικού και καθίζηση στο παραγωγικό στοκ της Ηλείας
Όπως τονίζει ο κ. Παρασκευόπουλος του οποίου η επιχείρηση δραστηριοποιούμαστε στην Αμερική από το 1973, περίπου 15.000 τόνοι εξαγώγιμο προϊόν στην Αμερική από την Ηλεία βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο «…και όπως καταλαβαίνεται όλο αυτό θα φέρει μια καθίζηση σε όλο το παραγωγικό στοκ της Ηλείας και ευρύτερα της Ελλάδας. Μιλάμε για μείωση προσωπικού, μείωση της καλλιέργειας, μείωση συναλλάγματος, μείωση του κύκλου εργασιών και όλο αυτό όπως είναι λογικό θα μας συμπαρασύρει προς τα κάτω».
Μηνύματα για “πάγωμα” συμβολαίων μέχρι νεοτέρας
“Ήδη έχουμε λάβει μηνύματα που κάνουν λόγο για στασιμότητα των συμβολαίων μέχρι να δούμε τι θα γίνει. Αν αυτό παραμείνει για να μιλήσω για την δική μας επιχείρηση μιλάμε για μια μείωση της παραγωγής της τάξεως του 50% στο ποιο αισιόδοξο σενάριο. Αν αυτό αντικατασταθεί από την Τουρκία την Αίγυπτο και άλλες χώρες οι οποίες έχουν μπει δειλά-δειλά σε αυτό το παραγωγικό κομμάτι, τότε ίσως φτάσουμε να μιλάμε και για τον μηδενισμό της παραγωγής σε βάθος χρόνου.
Την περσινή χρονιά χωρίς την άνοδο του κόστους και χωρίς τον φόρο με την Τουρκία είχαμε διαφορά περίπου στο 25-30% ενώ με την Αίγυπτο ξεπερνούσε το 30%. Φέτος έχουμε αυτή την διαφορά, συν το 20% των δασμών οπότε φτάνουμε στο 50%.
Οπότε κι εγώ ως καταναλωτής αν πάω στο ράφι και δω ένα προϊόν να κάνει ένα ευρώ και αντίστοιχα ένα τουρκικό ή αιγυπτιακό με 0,50€ ποιο θα επιλέξω;» διερωτάται ο κ. Παρασκευόπουλος.
Από την πλευρά του ο Παναγιώτης Παρασκευόπουλος, ιδιοκτήτης και υπεύθυνος εξαγωγών “ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε” τονίζει πως:
«Σίγουρα είναι μια πολύ δύσκολη κατάσταση την οποία δεν την περιμέναμε ότι θα είναι κάθετη για όλα τα προϊόντα γιατί την προηγούμενη φορά τα ελληνικά προϊόντα είχαν εξαιρεθεί από τους δασμούς. Αυτό που προσπαθούμε εμείς τώρα είναι σε συνεννόηση με τους πελάτες μας να βρούμε μια λύση που θα ικανοποιεί και αυτούς αλλά και τα εργοστάσια εδώ τα οποία κατά κύριο λόγο εξάγουν στην Αμερική. Είναι πάρα πολύ νωρίς ακόμα και πρέπει να δούμε πως θα καταλήξει το θέμα αυτό των δασμών αλλά πιστεύω ότι τις επόμενες εβδομάδες που θα κατασταλάξουν, θα συζητήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση τόσο με τους πελάτες μας όσο και με τους προμηθευτές μας εδώ στην Ελλάδα γιατί σίγουρα αυτό θα επηρεάσει όλους και δεν αφορά μόνο τις επιχειρήσεις. Σε εμάς που είμαστε μια αγροτική επιχείρηση σίγουρα θα επηρεάσει και τους παραγωγούς και τους προμηθευτές» επεσήμανε.
Ζητείται λύση σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Τόσο ο κ. Παρασκευόπουλος όσο και άλλοι επιχειρηματίες έκαναν λόγο για άμεση ανάγκη εξέτασης του προβλήματος σε κεντρικό επίπεδο ώστε να περιοριστούν οι επιπτώσεις των νέων δασμών.
Ο Σάκης Καλομοίρης της “ΗΛΒΙΓΑΛ Καλομοίρης” προσθέτει:
«Θα μας επηρεάσει πάρα πολύ αυτή η εξέλιξη γιατί θα είναι ακριβότερα και τα προϊόντα μας. Η κατανάλωση μετά από αυτό είναι λογικό να πέσει ή να στραφούν σε άλλα προϊόντα αμερικανικά. Θα είναι βασανιστική η εξέλιξη αυτή για την Ευρώπη. Όποιος εξάγει στην Αμερική θα έχει μεγάλο πρόβλημα. Εμείς ως επιχείρηση εξάγουμε στην Αμερική, ακόμα όμως τα αποτελέσματα δεν τα έχουμε δει ,αναμένουμε να δούμε στην πορεία.
Ενδεχομένως να υπάρχουν κάποιοι που θα αφήσουν την συνεργασία ή μειώσουν τις εισαγωγές. Από την άλλη εμείς είναι αδύνατον να απορροφήσουμε αυτό το κόστος. Τα κοστολόγια είναι πολύ μεγάλα. Είναι τεράστια τα ποσά. Θα δούμε τι θα κάνουμε ή θα μειώσουμε τις παραγωγές ή θα κοιτάξουμε για νέες αγορές» τόνισε προβληματισμένος.
Κρασί, ελαιόλαδο, ζυμαρικά και άλλα ηλειακά προϊόντα σε αδιέξοδο
Ο Δημήτρης Κανελλακόπουλος από το Κτήμα Μερκούρη εξηγεί και αυτός με την σειρά του, τις επιπτώσεις που θα έχει για τον ελληνικό αμπελώνα αυτή η εξέλιξη.
«Θα επηρεαστούμε σε πολύ μεγάλο βαθμό διότι όταν έχεις μία ήδη στρωμένη αγορά και ξαφνικά αναγκάζεσαι να αλλάξεις τα οικονομικά δεδομένα αυτό δημιουργεί πρόβλημα. Θέλει χρόνο να ισορροπήσει αυτή η κατάσταση. Υπάρχει ο φόβος να μειωθούν οι εισαγωγές σε μεγάλο βαθμό όπως επίσης είναι πολύ πιθανό να στραφούν και στα δικά τους τα προϊόντα. Στο κομμάτι του κρασιού που αφορά εμάς, η Αμερική είναι μία από τις μεγάλες παγκοσμίως χώρες που παράγει εξαιρετικά κρασιά. Οπότε σημαίνει ότι ο κόσμος είναι πιθανό να στραφεί στα δικά του προϊόντα. Τα οποία τα προτιμούσαν άλλα ήταν θετικοί και να δοκιμάσουν κι άλλα. Τώρα όμως θα υπάρξει θέμα. Το να πει μία επιχείρηση ότι θα μειώσει τις τιμές για να μπορέσει να απορροφήσει ένα κομμάτι ή εξολοκλήρου τους δασμούς, δεν είναι εύκολο, είναι πολύ μεγάλο το κόστος. Ακόμα όμως δεν έχουμε σκεφτεί τι θα κάνουμε γιατί και οι δικοί μας οι έμποροι στην Αμερική δεν ξέρουμε τι θα κάνουν. Σίγουρο είναι όμως, ότι δεν έχουμε περιθώριο να μειώσουμε τις τιμές. Όταν στη χώρα μας έχουν όλα αυξηθεί και το κόστος ζωής είναι εξαιρετικά μεγάλο είναι δύσκολο να ρίξουμε τις τιμές.
Εμείς εξάγουμε και σε άλλες χώρες αλλά επειδή η Αμερική είχε το μεγαλύτερο ποσοστό των εξαγωγών θα είναι δύσκολο να το καλύψουμε. Ήδη μετά την πανδημία η κατάσταση σε τομείς όπως και ο δικός μας που επλήγησαν ανεπανόρθωτα δεν έχει ακόμα επανέλθει και θα αργήσει να συμβεί. Οπότε είναι δύσκολο να καλυφθεί γρήγορα για να μπορέσουμε να ισορροπήσουμε σε άλλες αγορές.Είμαστε όλοι στην αναμονή, περιμένουμε και από τους διανομείς μας στην Αμερική να δούμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση και αναλόγως θα πράξουμε. Πάντως το βέβαιο είναι ότι πρόκειται για μία δύσκολη κατάσταση».
Αντίστοιχα, ο Γιάννης Γεωργακόπουλος από το Εργαστήριο Ζυμαρικών στην Ανδρίτσαινα που δραστηριοποιείται παράλληλα και στον τομέα του ελαιολάδου, εκφράζει φόβους για «πάγωμα» των εξαγωγών: «Είναι βέβαιο ότι μόνο αρνητικές συνέπειες θα έχει αυτή η εξέλιξη για εμάς. Φοβάμαι ότι θα παγώσουν οι εξαγωγές. Εμείς αύριο έχουμε ένα κοντέινερ που φεύγει για Μαϊάμι, άλλο ένα για Αμερική και ο πελάτης δυσανασχετεί.
Για την ώρα σκέφτονται να μειώσουν τις εισαγωγές και όλοι αναμένουν να δουν μήπως η αμερικανική κυβέρνηση πάρει κάποια πράγματα πίσω από αυτά που έχει ανακοινώσει. Στο δικό μας το αντικείμενο είναι δύσκολο να στραφούν σε τοπικά προϊόντα γιατί δεν υπάρχει πληθώρα επιλογών κυρίως στο ελαιόλαδο.
Από την άλλη εμείς δεν έχουμε καμία δυνατότητα να απορροφήσουμε αυτό το κόστος. Πλέον δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι πρέπει να γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο κάποια κίνηση.
Έχω εξάγω κυρίως στην Αμερική και πλέον δεν είναι τόσο εύκολο άμεσα να κάνω ανοίγματα σε άλλες χώρες για να αντισταθμίσω την απώλεια» τόνισε ο κ. Γεωργακόπουλος.
Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές, καθώς οι εξαγωγείς περιμένουν να δουν αν θα υπάρξουν πολιτικές ή εμπορικές εξελίξεις που θα ανατρέψουν το σκηνικό. Σε κάθε περίπτωση, η Ηλεία αντιμετωπίζει έναν τεράστιο κίνδυνο, που απειλεί να τινάξει στον αέρα δεκαετίες εξαγωγικής δραστηριότητας.
