Σκαθάρια, γυμνοσάλιαγκες, σαλιγκάρια και γαιοσκώληκες, έχουν όλοι ένα κοινό: είναι γεμάτοι μικροπλαστικά. Αυτό έδειξαν τα ευρήματα της έρευνας από το Πανεπιστήμιο του Sussex και του Exeter, τα οποία ανέλυσαν περισσότερα από 580 δείγματα εντόμων από 51 τοποθεσίες σε ολόκληρο το Sussex. Πιο συγκεκριμένα, μικροπλαστικά βρέθηκαν σε σχεδόν 12% των εντόμων, με τα υψηλότερα επίπεδα να καταγράφονται στους γαιοσκώληκες (30%) και τους γυμνοσάλιαγκες και τα σαλιγκάρια (24%). Οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα ποσοστά αυτά, δημιουργούν τεράστιο κύμα ανησυχίας, καθώς φαίνεται πως σιγά-σιγά μολύνεται ολόκληρη η τροφική αλυσίδα της Βρετανίας, γεγονός φυσικά που δεν περιορίζεται μόνο στην συγκεκριμένη χώρα.
Μια κρυφή απειλή κάτω από τα πόδια μας
Τα μικροπλαστικά — μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια μεγέθους μικρότερου από 5 mm — έχουν ήδη ενσωματωθεί στους ωκεανούς, όπου έχουν βρεθεί σε ψάρια, θαλάσσια πτηνά και θαλάσσια θηλαστικά. Ωστόσο, η παρουσία τους στην ξηρά έχει λάβει πολύ λιγότερη προσοχή.
Στη μελέτη του Sussex, οι ερευνητές εξέτασαν πάνω από 500 ασπόνδυλα που συλλέχθηκαν από περιοχές κοντά σε αστικές και γεωργικές ζώνες. Χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές μικροσκοπίας και φασματομετρίας, εντόπισαν μικροπλαστικά σε περισσότερο από το 80% των δειγμάτων, πολλά από τα οποία βρέθηκαν να έχουν καταπιεί τα σωματίδια απευθείας από το έδαφος ή έμμεσα μέσω μολυσμένων φυτικών υλών. Ο πολυεστέρας, πιθανότατα από ρούχα, ήταν ο πιο κοινός τύπος πλαστικού που βρέθηκε στα ασπόνδυλα που εξετάστηκαν.
Επιπτώσεις στην τροφική αλυσίδα
Τα ευρήματα προκαλούν ανησυχία πολύ πέρα από τους κύκλους της εντομολογίας. Τα έντομα είναι θεμελιώδη για την τροφική αλυσίδα: τα πουλιά, τα θηλαστικά, τα αμφίβια και ακόμη και ορισμένοι άνθρωποι εξαρτώνται από αυτά για την τροφή τους. Εάν τα πλαστικά σωματίδια μετακινούνται προς τα πάνω σε αυτά τα επίπεδα, θα μπορούσαν τελικά να φτάσουν στα πιάτα μας. Αυτό υποδηλώνει ότι η μόλυνση από μικροπλαστικά δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα των ωκεανών, αλλά ένα ζήτημα που αφορά όλη την αλυσίδα, από το χωράφι μέχρι το πιάτο.
Η μελέτη ενισχύει τις αυξανόμενες ανησυχίες για την πανταχού παρουσία της πλαστικής ρύπανσης. Με τα μικροπλαστικά να ανιχνεύονται πλέον στο ανθρώπινο αίμα, στους πνεύμονες και ακόμη και στον πλακούντα, οι ερευνητές καλούν τις κυβερνήσεις να λάβουν άμεσα μέτρα για τον περιορισμό της παραγωγής πλαστικών, τη βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων και την επένδυση σε μακροπρόθεσμη οικολογική παρακολούθηση. Εάν δεν αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα άμεσα, οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας θα είναι τεράστιες. Μια προηγούμενη μελέτη για τα έντομα από το 2024 αποκάλυψε για παράδειγμα, ότι η κατάποση πλαστικού μπορεί να οδηγήσει σε καθυστέρηση της ανάπτυξης, μειωμένη γονιμότητα και αλλαγές στη λειτουργία του ήπατος, των νεφρών και του στομάχου σε διάφορα είδη, προκαλώντας ανησυχία στους οικολόγους.
Τι θα ακολουθήσει;
Η ομάδα του Sussex σχεδιάζει να επεκτείνει την έρευνά της σε άλλες περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου για να αξιολογήσει την έκταση του προβλήματος. Εν τω μεταξύ, περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν την κυβέρνηση να ξεκινήσει εθνική έρευνα για τη ρύπανση από πλαστικά σε γεωργικές εκτάσεις και συστήματα τροφίμων.
Αν και οι πλήρεις επιπτώσεις παραμένουν άγνωστες, ένα πράγμα είναι σαφές: το πρόβλημα του πλαστικού δεν είναι πλέον μόνο κάτι που επιπλέει στον ωκεανό. Είναι κάτι που σέρνεται, σκάβει και βουίζει παντού γύρω μας.
Πηγή: Protothema.gr